راهنمای نمونه گیری برخی آزمایشات:
ارائه نمونه درست به آزمایشگاه
دستور العمل قند خون ۲ ساعت پس از غذا:
پس از اینکه نمونه خون ناشتا از شما گرفته شد، صبحانه معمولی که هر روز می خورید را میل کنید. وقتی اولین لقمه صبحانه را خوردید ساعت را یاد داشت کنید. نمونه گیری دقیقاً ۲ ساعت پس از ساعت مذکور انجام میگیرد. در صورت امکان صبحانه را در آزمایشگاه صرف نموده و تا زمان انجام آزمایش در آزمایشگاه منتظر بمانید. در طول آزمایش (در طی ۲ ساعت) از ورزش و پیاده روی خودداری نمائید. آزمایش را حتما قبل از ساعت ۱۰ صبح شروع کنید و از انجام آن در ساعات دیرتر اجتناب کنید. در طی این دو ساعت از خوردن هر نوع خوردنی و آشامیدنی خودداری نمائید.
دستورالعمل آزمایش تحمل قند خون GTT
ابتدا یک نمونه خون جهت تعیین قند خون ناشتا از شما گرفته شده و سپس به میزان حداکثر ۷۵ گرم پودر گلوکز به شما داده میشود تا میل کنید. توجه داشته باشید که نباید هیچ ماده ای برای بهتر شدن طعم محلول قند به آن اضافه کنید. فقط میتوان مقداری آبلیمو به آن اضافه نمود تا طعم آن قابل تحمل باشد. محلول قندی تهیه شده را در طی مدت ۵ دقیقه به آرامی بنوشید. دقیقاً ۲ ساعت پس از شروع مصرف محلول قند، نمونه خون از شما گرفته میشود.
دستورالعمل جمع آوری نمونه ادرار 24 ساعته
هدف:
هدف از جمع آوری نمونه ادرار 24 ساعته اندازه گیری و ارزیابی میزان دفع مواد مختلف (مانند پروتئین، کراتینین، کلسیم و…) در ادرار، طی مدت 24 ساعت
شبانه روز است.
روش جمع آوری:
- اولین ادرار خود را رأس ساعت مشخص در صبح دور بریزید.
- پس از آن هر بار تمام ادرار خود را در ظرف مخصوص بریزید.
- ریختن ادرار در ظرف را تا 24 ساعت ادامه دهید.
- آخرین ادرار خود را روز بعد، درست در همان زمانی که ادرار صبح روز اول را دور ریخته اید، در داخل ظرف مخصوص بریزید.
- ظرف حاوی نمونه را در اسرع وقت به آزمایشگاه منتقل کنید. مثال: نمونه ادرار ساعت 7 صبح روز اول را دور ریخته و نمونه های بعد از آن را (هرچندبار) تا ساعت 7 صبح روز بعد در ظرف مخصوص بریزید و ادرار ساعت 7 صبح روز دوم را نیز در ظرف مخصوص بریزید.
- بررسی نمائید که نام و نام خانوادگی و شماره بیمار، نوع نمونه، تاریخ و زمان نمونه برداری روی ظرف نوشته شده باشد.
- لطفاً درهنگام تحویل نمونه همکاران ما را مطلع فرمائید و نمونه جمع آوری شده را در سرویس بهداشتی قرار دهید.
نکات ایمنی:
- ظرف مخصوص جمعآوری ادرار 24 ساعته ممکن است دارای مواد نگهدارنده از جمله اسید قوی باشد لذا از تماس آن با دست و پوست پرهیز نمایید.
- برای آزمایش VMA ادرار 24 ساعته لازم است از 3 روز قبل از انجام آزمایش از مصرف مواد غذایی مثل قهوه، وانیل، شکلات، موز و کاکائو خودداری گردد.
دستورالعمل جمع آوری ادرار برای کشت و آزمایش کامل ادرار
نمونۀ ادرار برای تشخیص انواع عفونت های دستگاه ادراری و اثبات وجود برخی از مواد و سلول ها از جمله قند، پروتئین، خون، گلبول های سفید و گلبول های قرمز تحت بررسی قرار گرفته و در صورت لزوم کشت داده میشود. اگر نمونه ادرار در زمان جمع آوری آلوده شود نتایج آزمایش ادرار و کشت آن خصوصا از نظر تشخیص عفونت ها دچار اشکال خواهد شد، لذا باید نکات زیر را رعایت نمود:
ویژه بانوان:
• دست های خود را کاملاً با صابون و آب شسته و به خوبی با دستمال کاغذی خشک کنید.
• درب ظرف ادرار را با احتیاط باز کنید. بدون آنکه دست شما با سطح داخلی ظرف یا درب آن تماس پیدا کند.
• با یک دست چین های پوستی دستگاه تناسلی را از هم باز کرده و با دستمال یکبار مصرف اطراف مقعد و پیشابراه را از جلو به عقب تمیز کنید. این کار را دو بار و هر بار با یک دستمال جدید تکرار کنید.
• پس از اینکه جریان ادرار شروع شد، قسمت اولیه ادرار (چند قطره اول) را دور ریخته و بقیه ادرار را با حجم ۳۰ میلی لیتر (حداقل نصف ظرف) جمع کنید. توجه داشته باشید که ظرف مذکور به هیچ عنوان با پوست اطراف ناحیه تناسلی تماس پیدا نکند.
• درب ظرف نمونه را بسته و آن را به آزمایشگاه تحویل دهید.
ویژه آقایان :
• پیش از انجام آزمایش از نوشیدن بیش از حد مایعات اجتناب نمائید.
• دست های خود را کاملاً با آب و صابون شسته و به خوبی با دستمال کاغذی خشک کنید.
• درب ظرف ادرار را با احتیاط باز کنید. بدون آن که دست های شما با سطح داخلی ظرف یا درب آن تماس پیدا کند.
• سر آلت را با دستمال مرطوب یکبار مصرف تمیز کنید, مراقب باشید که سر آلت به سطح داخلی ظرف نخورد.
• مقدار کمی از قسمت اول ادرار (چند قطره اول) را به داخل توالت تخلیه کرده و حدود ۳۰ میلی لیتر (نصف ظرف نمونه) از آن را جمع کنید.
• درب ظرف نمونه را بسته و آن را تحویل آزمایشگاه دهید.
مراجعه کننده گرامی لازم به ذکر است چنانچه نمونه ادرار را در منزل تهیه می کنید حداکثر تا 1 ساعت به آزمایشگاه برسانید
دستور العمل جمع آوری نمونه مدفوع
آزمایش مدفوع به منظور تشخیص خونریزی در دستگاه گوارش، تشخیص زودرس سرطان روده بزرگ، رکتوم و پولیپ آدنومایی انجام میگیرد و به طور کلی به عنوان یکی از آزمایش های غربالگری سرطان روده مطرح میباشد. بدیهی است درصورت تشخیص زودرس بیماری میتوان اقدامات درمانی سریع و مناسبی برای آن انجام داد.
سالانه تعداد زیادی در اثر ابتلا به سرطان های روده بزرگ و رکتوم جان خود را ازدست میدهند. با این حال این بیماری قابل پیشگیری و درمراحل اولیه قابل درمان است. در صورتی که سن شما بالای 50 سال است و یا دارای سابقه شخصی یا خانوادگی سرطان کولورکتال و یا پولیپ آدنوماتوز هستید، همین امروز برای انجام این آزمایش اقدام نمایید.
نکته مهم :
لطفاً نام ، نام خانوادگی ،سن بیمار، تاریخ و زمان جمع آوری و نوع نمونه روی ظرف جمع آوری نمونه حتماً قید گردد.
پزشک معالج شما دستور انجام آزمایش هایی را برای شما داده است که نیاز است محدودیت های غذایی و دارویی خاصی را قبل و درخلال آزمایش مربوطه رعایت نمایید.
سه روزقبل و در زمان جمع آوری نمونه مدفوع ازخوردن مواد زیرخودداری نمایید:
• جگر،گوشت گاو،خوک،بره(گوسفند)
• انواع خربزه،گرمک، طالبی ، شلغم ،گل کلم، تربچه و ترب ،کلم بروکلی، خیار ،ترب کوهی (ریشه خردل) ،هویج.
• میوه ها وعصاره های ترش مزه(لیموترش)
شما میتوانید بطور متعادل ازموادغذایی زیر میل نمایید:
• مقادیر کمی ازمرغ خوب پخته شده (جوجه) ، بوقلمون یا ماهی
• مقادیر دلخواه از سبزیجات (خام یا پخته ، به استثتاء مواردی که قبلاً ذکرگردید)
• محصولات حاوی الیاف (فیبر) و سبوس زیاد نظیر غلات و حبوبات، بادام زمینی (پسته شامی) یا ذرت بو داده
• میوه هایی نظیرآلوخشک، آلو، گوجه سبز،کشمش پلویی، انگور، سیب یا موز
• نکته مهم : درمورد قطع نمودن داروهای تجویز شده قبلاً با پزشک معالج خود مشورت نمایید
• به مدت هفت روز قبل و درخلال جمع آوری نمونه مدفوع از مصرف داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن ، ناپروکسن ،یا مقادیر بیش از 325 میلی گرم آسپیرین درروزخودداری نمایید.
• به مقدار نیاز میتوان استامینوفن استفاده نمود.
• برای سه روز قبل و در زمان جمع آوری نمونه بیش از 250 میلی گرم ویتامین C ازطریق قرص های ویتامین و قرص آهن مصرف نشود، همچنین ازخوردن میوه ها و عصاره های ترش مزه خودداری گردد.
همچنین توجه فرمائید که:
• 7 روز قبل و در دوره جمع آوری نمونه از مصرف الکل اجتناب گردد.
• درصورت خونریزی از هموروئید یا وجود خون در ادرار (درهنگام ادرارنمودن) جمع آوری نمونه صورت نگیرد.
• درهنگام یا دوره خونریزی قاعدگی (پریود) خانم ها تازمان قطع و متوقف شدن خونریزی،نمونه گیری صورت نگیرد.
دستورالعمل جمع آوری نمونه مایع منی
آزمایش بر روی مایع منی به منظور تشخیص علت نازایی در مردان مورد استفاده قرار می گیرد.
• نمونه باید ترجیحاً در آزمایشگاه تهیه شود، در غیر این صورت باید آن را در مدت کمتر از نیم ساعت به آزمایشگاه تحویل داد. در هنگام تحویل نمونه به آزمایشگاه زمان دقیق جمع آوری آن را به مسئول پذیرش اعلام نمائید.
• نمونه باید پس از ۳ تا ۵ روز پرهیز از نزدیکی یا انزال تهیه شود و نمونه هایی که پیش از دو روز یا پس از هفت روز از آخرین نزدیکی جمع آوری می شود برای انجام آزمایش مناسب نیست.
• وجود تب در خلال ۳ روز پیش از انجام آزمایش، نتیجه را تحت تأثیر قرار می دهد. بهترین نمونه منی نمونه ای است که از طریق تحریک مصنوعی تهیه شده و در ظرف مخصوصی که از طرف آزمایشگاه در اختیار شما قرار داده شده، جمع آوری می گردد. نمونه جمع آوری شده توسط کاندوم برای آزمایش مناسب نیست.
• باید دقت شود که تمام نمونه منی در ظرف مخصوص ریخته شود زیرا در غیر این صورت باعث به دست آمدن نتیجه غیرواقعی خواهد شد.
• قبل از ریختن نمونه به داخل ظرف بهتر است با در دست گرفتن ظرف، دمای آن را به حدود ۳۷ درجه سانتیگراد (درجه حرارت بدن) برسانید.
• از قرار دادن نمونه در حرارتهای کمتر از ۳۰ – ۳۷ درجه و بالاتر از ۴۰ درجه سانتیگراد خودداری نموده و سعی کنید تا زمان تحویل نمونه به آزمایشگاه آن را در دمای نزدیک به حرارت بدن ( ۳۷ درجه سانتی گراد) نگهداری کنید.
آزمایش مایع منی بعد از بستن لوله ها در مردان (وازکتومی)
• انجام آزمایش منی در این افراد مانند آزمایش معمولی منی است با این تفاوت که:
• این آزمایش باید حداقل دو ماه پس از بستن لوله ها انجام شود.
• در طی ۲۴ ساعت پیش از انجام آزمایش نباید نزدیکی صورت پذیرد یا مایع منی به هر علت دفع شود.
• در صورتی که نمونه در خارج آزمایشگاه تهیه شده است، باید هر چه سریعتر به آزمایشگاه منتقل شود.
آمادگی های لازم جهت آزمایش پاپ اسمیر
این آزمایش به منظور شناخت زودرس سرطان دهانه رحم انجام میشود و بعلاوه در زمان انجام آن میتوان به التهاب دهانه رحم و عفونت های آن نیز پی برد. رعایت چند نکته پیش از انجام این آزمایش ضروری است:
از ۷۲ ساعت قبل از انجام آزمایش از دوش واژینال (شستشوی داخل واژن با آب یا مواد ضد عفونی کننده) پرهیز نمائید. همچنین از نمونه برداری در زمان قاعدگی، خونریزی فعال یا دوره های التهابی اجتناب کنید